จิตสำนึกแห่งทางเลือกในยุคทักษิณครองเมือง (16) 13/12/48

จิตสำนึกแห่งทางเลือกในยุคทักษิณครองเมือง (16)

16. ในชั่วพริบตาเดียวของจักรวาล

หากเราย่นย่อระยะเวลาตั้งแต่ จุดกำเนิดของจักรวาฬทางกายภาพหรือจักรวาล (cosmos) มาจนถึง ปัจจุบัน ให้เท่ากับ 24 ชั่วโมง โดยถือว่า บิ๊กแบง เกิดขึ้นตอนเที่ยงคืนแล้ว นาฬิกาเริ่มเดิน จนมาถึงเที่ยงคืนอีกครั้ง ในปี ค.ศ. 2000


เราจะพบว่า กว่า ดวงอาทิตย์ของเรา จะเกิดขึ้นมา เวลาก็ผ่านไปถึงหมื่นล้านกว่าปีหลังการเกิดบิ๊กแบง หรือเท่ากับผ่านเวลามากว่า 16 ชั่วโมงแล้ว (16.48 น.)


ขณะที่ดวงอาทิตย์ของเราได้ก่อตัวขึ้น ก๊าซที่พวยพุ่งออกมาจากพื้นผิวดวงอาทิตย์ได้จับตัวกัน และก่อรูปเป็นระบบดาวเคราะห์ ในหมู่ดาวเคราะห์ก็มี "โลก" ซึ่งยังมีสถานะเป็นกลุ่มก้อนก๊าซที่ปั่นป่วนอย่างรุนแรงอยู่ หลังจากนั้นอีก 50 ล้านปี ก๊าซของ โลก ก็ค่อยๆ เย็นลงเป็นลำดับและกลายเป็นพื้นผิวที่แข็ง ในช่วงนั้น โลก ยังคงแห้งแล้งกันดารอยู่จนกระทั่งความร้อนจากแรงกดดันของมวลของมันเอง และพลังงานจากส่วนประกอบที่มีกัมมันตภาพรังสีสูงได้ขับก๊าซและไอน้ำออกมา ก่อเกิดเป็น มหาสมุทร และสร้างชั้นบรรยากาศที่มีคาร์บอนไดออกไซด์เป็นหลักขึ้น ขณะนี้เป็น เวลา 16.53 น.


กระบวนการเหล่านี้ได้ให้เงื่อนไขในการกำเนิด ชีวิต แก่โลกใบนี้คือมี อุณหภูมิที่เหมาะสม และ แหล่งน้ำขนาดใหญ่ นอกจากนี้ยังเกิดการปล่อย เกลือ จำนวนมหาศาลออกมาจากก้อนหินที่ถูกเซาะ ขณะเดียวกัน พายุสายฟ้า รุนแรงที่ปกคลุมอยู่ทั่วโลก ก็สร้าง โมเลกุลของน้ำตาล และกรด ที่มีขนาดใหญ่และสลับซับซ้อนขึ้นมาเป็นวัตถุดิบพื้นฐานให้กับการก่อเกิด เซลล์ที่มีชีวิต เซลล์แรกขึ้นมา ราวๆ 700 ล้านปี หลังจากที่โลกก่อตัวขึ้น ขณะนี้เป็น เวลา 17.46 น.


29,000 ล้านปี หลังจากนั้นหรือจาก 17.46 น.ถึง 22.24 น. เป็นช่วงเวลาวิวัฒนาการของ องคาพยพเซลล์เดียว โดยเฉพาะมันเป็น แบคทีเรียเซลล์เดียว ที่เหมือนกับสิ่งมีชีวิตทั้งมวลตรงที่ มันมีความสัมพันธ์อย่างเป็นพลวัตกับสภาวะแวดล้อม ดูดซับวัตถุและพลังงาน แล้วถ่ายเทของเสียออกมา ทั้ง จัดรูปสภาวะแวดล้อมใหม่ พร้อมกับที่สภาวะแวดล้อมก็จัดรูปของพวกมันใหม่ด้วย


เซลล์แบคทีเรียได้วิวัฒนาการตัวเอง จาก นักหมัก ไปสู่ นักสังเคราะห์แสง ซึ่งเป็นผู้บุกเบิกให้แก่ชีวิตของพืชสีเขียว และการดำรงอยู่อย่างยั่งยืนของชีวิตบนโลก (18.24 น.) จนกระทั่งกลายเป็น นักหายใจ ซึ่งเป็นบรรพบุรุษของชีวิตสัตว์ ทำให้ องคาพยพเซลล์เดียวธรรมดามีสามวิธีที่จะให้พลังงานแก่ตัวมันเอง โดยการหมัก การสังเคราะห์แสง และการหายใจ (19.12 น.) ซึ่งกว่าจะวิวัฒนาการมาถึงขั้นได้ต้องกินเวลายาวนานถึง 900 ล้านปี นับตั้งแต่นักหมักตัวแรกมีชีวิตขึ้นมา


จากนั้นนักหมัก นักสังเคราะห์แสง และนักหายใจได้หลอมรวมกันเข้าเป็น เซลล์ยักษ์ ที่มีระบบการนำกลับมาใช้ใหม่ซึ่งสลับซับซ้อนอยู่ภายใน สิ่งนี้เกิดขึ้นเมื่อ 2,000 ล้านปีมาแล้ว (20.40 น.)


การก่อตัวของเซลล์ที่ประกอบกันขึ้นนี้ยังปูทางไปสู่การเกิด ยูคาริโอต หรือ เซลล์ที่มีนิวเคลียส ซึ่งมีขนาดใหญ่เป็น 100 ถึง 1,000 เท่าของขนาดของเซลล์แบคทีเรีย ตอนนี้เป็น เวลา 21.19 น.


กว่าสิ่งมีชีวิตที่เป็น สัตว์หลายเซลล์รุ่นแรก อย่างแมงกะพรุน และพยาธิตัวตืดจะถือกำเนิดขึ้นมาก็เมื่อ 600 ล้านปีที่แล้ว และก็เป็น เวลา 23.02 น. เข้าไปแล้ว


ครั้นพอเวลาประมาณ 23.11 น. (90 ล้านปีต่อมา) สัตว์จำพวกที่มีกระดูกสันหลัง ชนิดแรกถึงปรากฏขึ้น


เวลา 23.37 น. พวก ไดโนเสาร์ ถึงมาท่องอยู่บนพื้นโลก


นก ปรากฏตัวโผบิน เมื่อเวลา 23.39 น.


ขณะที่ ลิง ออกมาปีนป่าย เมื่อเวลา 23.57 น.


กว่าที่ พวกโฮมินิดส์ ซึ่งเป็น บรรพบุรุษเริ่มแรกของมนุษย์สมัยใหม่ จะปรากฏขึ้นเมื่อ 4 ล้านปีที่แล้ว เวลาก็ล่วงมาถึง 23 นาฬิกา 59 นาที และ 37 วินาทีเข้าไปแล้ว


ต่อมาเมื่ออีก 15 วินาทีจะถึง 24.00 น. หรือเมื่อ 2.6 ล้านปีที่แล้ว ถึงปรากฏพวก โฮโมฮาบิลิส ที่มีสมองใหญ่กว่า มีลักษณะทางกายภาพที่ประณีตกว่า และมีฟันเล็กกว่า พวกนี้ได้พัฒนาทักษะในการล่าสัตว์และการใช้เครื่องมือที่ทำจากหินได้


พวกโฮโมเซเปียน ซึ่งเป็น มนุษย์สมัยใหม่รุ่นแรกนั้น เกิดขึ้นประมาณ 400,000 ปีมาแล้ว ก่อนเวลาเที่ยงคืนเพียง 2 วินาทีกว่าๆ เท่านั้น


การเพิ่มขึ้นของขนาดสมอง อาการยืดตัวตรง การเดินสองเท้า การมองไปข้างหน้าของนัยน์ตาและใบหน้า พัฒนาการของแขน และมือที่สัมพันธ์กับสายตา รวมทั้งสมรรถนะที่เพิ่มขึ้นของมือในการฉวยจับ เมื่อถูกนำมา บูรณาการ กัน จึงนำไปสู่ นวัตกรรมในการสร้างและใช้เครื่องมือ การขว้าง การล่าสัตว์ การเก็บหาอาหาร และการแสดงออกอย่างมีศิลปะ รวมทั้งการสื่อสารอย่างแสดงอารมณ์ ซึ่งเป็นวิวัฒนาการที่เกิดขึ้นพร้อมๆ กับพัฒนาการของ จิตสำนึกภายใน ของพวกเขา


ผลที่ตามมาก็คือ ภาษาพูดภาษาแรก ปรากฏขึ้นเมื่อ 400,000 ปีที่แล้ว ทำให้มนุษย์สามารถที่จะ ก่อรูปจิตสำนึกที่บรรยายออกมาได้ ภาษาพูดกลายเป็นเครื่องมือในการกลั่นกรอง และทำให้จิตสำนึกนั้นมีความลึกซึ้งขึ้น ทั้งยังเร่งการเรียนรู้ของมนุษย์ และการพัฒนาของวัฒนธรรมที่มีร่วมกันให้เร็วขึ้น ขณะเดียวกัน พวกเขาก็เริ่มมีสำนึกถึงตัวตนมากยิ่งขึ้น พวกเขาเริ่มมีการฝังคนตาย เริ่มครุ่นคิดเกี่ยวกับเส้นแบ่งระหว่างผู้ที่ยังมีชีวิต และผู้ที่ตายไปแล้ว


ครั้นล่วงถึง 16,000 ปีก่อนคริสตกาล บรรพบุรุษของเราก็กำลังวาดภาพบนผนังถ้ำ เป็นการบ่งชี้ถึงการพัฒนาที่คืบหน้าขึ้นของจิตสำนึกทางด้านความงาม และการตื่นตัวในตนเอง บัดนี้เป็นเวลา 23 นาฬิกา 59 นาที และ 59.9 วินาที กล่าวคือ เหลือแค่อีก 0.1 ของ 1 วินาทีก็จะถึงเที่ยงคืน และที่เหลือก็คือ ประวัติศาสตร์ของพวกเราตามตัวอักษรที่แท้จริง


4,000 ปีก่อนคริสตกาล หลายวัฒนธรรมได้เริ่มพัฒนาองค์ความรู้ที่ซับซ้อนของตนเองขึ้นมาจากชุมชนเล็กๆ ในสาขาต่างๆ เช่น พฤกษศาสตร์ สัตววิทยา ดาราศาสตร์ และจักรวาลวิทยา เกิดการสถาปนา วัฒนธรรมผู้มีอำนาจ ขึ้นมาเป็นการปูทางให้กับ การสร้างลำดับชั้นทางอำนาจเชิงสถาบัน และการแบ่งชนชั้น รวมไปถึงการขูดรีดชีวิตเพื่อประโยชน์ของอภิสิทธิ์ชนกลุ่มเล็กๆ ด้วยต้นทุนส่วนใหญ่ที่คนที่เหลือต้องจ่าย


แต่ผลดีที่ตามมาก็คือ การเกิดขึ้นของมหานคร และอารยธรรมคลาสสิกซึ่งกลายเป็นศูนย์กลางของการครุ่นคิดทางปัญญา และการค้นคว้าแสวงหาถึงธรรมชาติของจักรวาล ความจริง จริยธรรม และสังคมที่ดี ทั้งในกรีก จีน อินเดีย ในช่วง 2,000 ปีที่แล้ว


ปี ค.ศ. 1543 จึงเริ่ม การปฏิวัติทางวิทยาศาสตร์ โดยผ่านงานเขียนของนิโคลัส โคเปอร์นิคัส ตามมาด้วย การปฏิวัติทางการค้า ซึ่งนำไปสู่ การปฏิวัติอุตสาหกรรม ในอังกฤษกลางศตวรรษที่ 17 ขณะที่ ประชาธิปไตย ก็เพิ่งเริ่มมีตัวตนขึ้นเป็นรูปแบบหลักของวิถีปฏิบัติทางการเมืองในยุโรปราวๆ กลางศตวรรษที่ 18


ความก้าวหน้าครั้งใหญ่ในด้านการขนส่ง และเทคโนโลยีการสื่อสารโทรคมนาคมในศตวรรษที่ 19 และ 20 ได้เพิ่มความเร็วให้แก่การเคลื่อนที่ของมนุษย์ในอัตราเท่าทวีคูณ และค่อยๆ ย่นระยะทางซึ่งเป็นอุปสรรคสำคัญของการปฏิสัมพันธ์ของมนุษย์ลงไปเรื่อยๆ


รถจักรพลังไอน้ำ เริ่มสร้างขึ้นในปี 1803


การข้ามมหาสมุทรแอตแลนติกโดย เรือกลจักรไอน้ำ เกิดขึ้นในปี 1819


รถไฟสายพาณิชย์ ขบวนแรกเกิดขึ้นในปี 1825


โทรเลข ประดิษฐ์ขึ้นในปี 1837


โทรศัพท์ ในปี 1876


รถยนต์ที่มีเครื่องสันดาปภายใน สร้างขึ้นในปี 1885


การสื่อสารทางวิทยุข้ามมหาสมุทร เกิดขึ้นในปี 1901


การบินที่ใช้น้ำมัน เกิดขึ้นในปี 1903


บริการ เครื่องบินเจ็ตพาณิชย์ ข้ามแอตแลนติกสายแรกในปี 1958


ดาวเทียมสื่อสาร ดวงแรกถูกปล่อยในปี 1960


คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล ที่ใช้งานได้เครื่องแรกในปี 1977


และ อินเทอร์เน็ต ที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในทศวรรษ 1990 เท่านั้น จะเห็นได้ว่า ยุคของ ทุนนิยม นี้เพิ่งมาอยู่บนโลกนี้แค่ 1.44 ใน 1,000 ของ 1 วินาทีบนนาฬิกาจักรวาลของเราเท่านั้น!


จาก วิวัฒนาการของจักรวาล ที่ย่นย่อสรุปมาให้เห็นดังข้างต้น


ถ้า ผู้มีอำนาจ แลเห็นซึ้งถึง ความจริง ข้อนี้ได้ ก็น่าจะมี "ปัญญา" ที่จะ "ปล่อยวาง" ความโลภ ความมัวเมาในอำนาจ ลงได้บ้าง เพราะ ต่อให้เหลิงอำนาจคิดผูกขาด ยึดครองประเทศนี้ไปได้อีกหลายสิบปีต่อจากนี้ มันก็แค่ ชั่วพริบตาเดียวของจักรวาล เท่านั้น


ความดี เท่านั้นที่จักดำรงคงอยู่เป็นที่โจษจันไปถึงคนรุ่นหลังๆ ขณะที่ ความเลวที่ได้ทำเอาไว้ ก็จักถูก สาปแช่ง โดยคนรุ่นหลังๆ ไปอีกนานเท่านานเช่นกัน