พุทธะฝึกอะไรเพื่อเข้าถึงสภาวะไร้ใจ
คำสอนของเซนแบบตั๊กม้อเพื่อเข้าถึงสภาวะไร้ใจเริ่มจากการปลุกจิตวิญญาณของตนเองให้ตื่นขึ้นด้วยการฝึกหายใจให้เข้าไปลึกที่สุดจนถึงขุมขนของปอดกลั้นลมหายใจเอาไว้จนกระทั่งเกิดความรู้สึกบีบคั้นขึ้นกับตัวเองราวกับว่าความตายใกล้มาเยือนเพราะหายใจไม่ออก
ต้องอัดลมหายใจเข้าไปให้เต็มจนมีความรู้สึกว่ามันเต็มเข้าไปในปอดถุงลมช่องท้องและลำคอทำให้ลมปราณซ่านเข้าไปทั่วอวัยวะภายในกายโดยอย่าให้ลมออกในที่ใดๆให้กักลมเอาไว้ให้นานที่สุดจนกว่าจะทนทานไม่ได้
จากนั้นก็จงค่อยๆผ่อนลมออกด้วยความรู้สึกที่แผ่วเบานุ่มนวลและสุภาพเคล็ดของการหายใจเข้าอยู่ที่การหายใจเข้าอย่างแผ่วเบายาวและลึกโดยก่อนที่จะสูดลมหายใจเข้าจะต้องจัดโครงสร้างของกายให้ตรงแล้วใช้ความรู้สึกเพ่งเข้าไปในกายสำรวจโครงสร้างกระดูกภายในกายตั้งแต่กะโหลกศีรษะกระดูกข้อต่อของลำคอหัวไหล่ไขสันหลังและกระดูกสันหลังทุกข้อรวมทั้งกระดูกแขนกระดูกมือกระดูกขากระดูกเท้าโดยยังคงการหายใจลึกๆแบบนี้เอาไว้
หากหายใจไม่เป็นย่อมไม่อาจรักษาปราณหรือพลังในกายเอาไว้ได้และย่อมไม่อาจควบคุมการทำงานของสมองให้มีความเป็นเลิศในการคิดได้เพราะฉะนั้นการฝึกหายใจให้เป็นจึงต้องมาก่อนการปฏิบัติข้ออื่นๆทั้งปวงและการเรียนรู้ธรรมะอื่นๆทั้งปวง
หากหายใจเป็นแบบพุทธะได้ยามหายใจเข้าจะนิ่มนวลเนิบนาบหนักหน่วงและเต็มเปี่ยมยามหายใจออกจะลึกยาวสุภาพนิ่มนวลและหมดจดหากหายใจอย่างนี้ได้ผู้นั้นจะรู้สึกสดชื่นจิตใจสุขสงบสมาธิตั้งขึ้นได้โดยพลัน
ไขสันหลังของผู้นั้นจะเริ่มรู้สึกอบอุ่นแผ่ซ่านมีพลังเป็นสายเล็กๆวิ่งซาบซ่านอยู่ภายในทั่วตัวปราณมันจะเข้าไปปลุกและกระตุ้นจิตวิญญาณอารมณ์และอวัยวะทั้งหลายของผู้นั้นให้ตื่น
ด้วยการผ่อนลมอย่างนี้ไม่ว่าจะเป็นความอึดอัดขัดเคืองกลัดกลุ้มเศร้าหมองขุ่นมัวใดๆมันจะโดนกำจัดไปจนเกลี้ยงและจะเหลือไว้แต่เอกบุรุษหรือเอกสตรีอันเป็นสภาวะแห่งการดำรงอยู่ที่แท้จริงของผู้เป็นพุทธะเท่านั้น
หากหายใจแบบพุทธะเช่นนี้ได้ผู้นั้นก็จะมีประสบการณ์ของผู้รู้ผู้ตื่นผู้เบิกบานในขณะนั้นผู้นั้นจะเป็นตัวเขาเองล้วนๆผู้มีอารมณ์อันสดใสแช่มชื่นเบิกบานผู้นั้นจะตระหนักได้ถึงชีวิตและวิญญาณที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความสุขสมบูรณ์แห่งสันติอันเยือกเย็นและสงบสุขมนุษย์เราหากมิได้เคยลิ้มรสชาติแห่ง อมตะธรรม รสนี้ก็เท่ากับว่าเกิดมาเป็นมนุษย์อย่างเสียชาติเกิดเพราะไม่รู้จักใช้ชีวิตธรรมชาติจักรวาลและสิ่งแวดล้อมอย่างมีสาระ
การฝึกหายใจแบบพุทธะนี้ที่สำคัญคือต้องให้ไม่มีอารมณ์อะไรนอกจากลมหายใจหากเริ่มมีกระบวนการคลื่นแห่งความคิดเข้ามาและเป็นกระบวนการความคิดที่ทำลายสันติและพลังของผู้นั้นในขณะนั้นก็ต้องขจัดมันออกไปพร้อมกับลมหายใจออกการฝึกหายใจแบบพุทธะนี้คือสุดยอดวิชาของพระพุทธะที่สามารถนำพาผู้นั้นไปได้ไกลจนถึงนิพพาน
ด้วยการฝึกเช่นนี้แล้วสักวันหนึ่งผู้นั้นก็จะตระหนักรู้ได้เองว่า
ไม่จำเป็นต้องไปแสวงหาในที่ไหนๆ
และไม่มีอะไรที่ควรไปบรรลุเลย
เพราะตัวเราได้ดำรงอยู่ในที่ที่ควรดำรงอยู่แล้ว
การแสวงหาคือความผิดพลาดและพลาดพลั้ง
ความวิบัติเกิดขึ้นได้เพราะการออกไปแสวงหา
มีคนเคยวิบัติมาแล้วเพราะการแสวงหาโดยไม่หยุดยั้งเช่นนั้น
ดังนั้นเมื่อผู้นั้นหันกลับมาอยู่ภายในตัวเอง
ถอดถอนตัวเองออกจากเรื่องราวทั้งหลายทั้งปวง
ตัดขาดตัวเองออกจากกระแสต่างๆเหล่านั้น
รวบรวมพลังทั้งหมดทั้งสิ้นที่ตัวเองมี
ให้กับการดำรงอยู่ณศูนย์กลางภายใน
ผู้นั้นย่อมสามารถตกผลึกและตื่นรู้ในพุทธะภาวะได้
และจากศูนย์กลางภายในของตัวเรานี้เอง
ตัวเราจึงได้พบพุทธะและได้พบธรรม
การได้เห็นพุทธะได้เห็นธรรม
จักบังเกิดขึ้นเมื่อพิจารณาแลดู
มองจากศูนย์กลางภายใน
แห่งสภาวะความดำรงอยู่ที่แท้จริงนี้เท่านั้น
สภาวะไร้ใจจึงเข้าถึงได้ด้วยการปฏิบัติสมาธิภาวนาแบบเซนดังข้างต้นในอิริยาบถนั่งยืนเดินนอนเคลื่อนไหวภายในชีวิตประจำวันของคนเรา